Merkez üssü Kahramanmaraş olan ve 14 milyona yakın kişinin yaşadığı 10 ilde büyük bir yıkım yaşatan depremin 7’nci gününde arama kurtarma çalışmaları devam ediyor.
Deprem felaketinin yaşandığı ilk günden bu yana eleştirilerin odağında olan Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın (AFAD) koordinasyon eksikliği hala bir çözüme kavuşmuş değil. Hayatını kaybedenlerin sayısı 30 bine yaklaşırken yurttaşlar, kendi imkanlarıyla depremzedelere hayat olma çabalarını sürdürüyor. AFAD gönüllüleri dahi kurumun eksikliklerine isyan ederek kendi inisiyatifleriyle enkazlarda kurtarılmayı bekleyen insanlara ulaşmayı deniyor.
AFAD’ın koordinasyon eksikliğini vurgulayan ve Hatay’a kırk kişilik bir ekiple kendi çabalarıyla ulaştığını açıklayan ismini vermek istemeyen AFAD gönüllüsü, “En büyük sıkıntı koordinasyon eksikliği. Neredeyse hiçbir planlama yok. AFAD’ı sahada göremiyoruz. Görsek bile işin altından kalkamıyor. Şu an Hatay Defne’deyiz. Ben buraya geleli neredeyse bir hafta oldu ve bir arama kurtarma ekibi gönüllüsü olarak geldiğimden beri bir tane devlet kurumundan yemek yemedim. Yardım namına ne gördüysek halktan gördük diyebilirim. Aynı zamanda ulaşım çok sıkıntılı. Tamamen bir koordinasyon sıkıntısı var. Hatay’a gelirken ambulanslara dahi yol verilmediğine tanık oldum. Tam bir kaos başka hiçbir şey yok burada” dedi.
AFAD’ın koordinasyon konusundaki sıkıntısı sebebiyle kendilerinin enkazlara yönlendirilmediğini anlatan gönüllü genç, sosyal medya ya da bölgedeki halkın yönlendirmesiyle hareket ettiklerini ifade etti.
Gönüllü genç, “Bu sabah başıma gelen bir olayı anlatmak istiyorum. Ben yaşlarda biri geldi ve bir adresten bahsederek ailesinin enkaz altında olduğunu söyledi. Oraya gittik. AFAD üzerinden teyitli bir bilgi akışı olmadığı için sosyal medyadan gelen ihbarları değerlendirdiklerini ya da bulundukları bölge halkının yönlendirmesiyle arama kurtarma çalışmalarına devam ettiklerini belirten gönüllü, “İnsanlar bizim çadırımıza geliyor ve bizi bazı adreslere yönlendiriyor. Ya da daha evvel de dediğim gibi sosyal medya üzerindeki ihbarları değerlendiriyoruz” diye konuştu.
Koordineli bilginin kendilerine ulaşmaması nedeniyle teyit aşamasında büyük bir zaman kaybı yaşadıklarını ifade eden AFAD gönüllüsü genç, çok fazla asılsız ihbar olduğunu da sözlerine ekledi.
Depremin ilk gününden bu yana insanlara yardımcı olmak için alanda bulunduklarını ifade eden gönüllü, Hatay’a gitmek için AFAD’a rest çekmek zorunda kaldıklarını anlattı. AFAD tarafından Hatay’a gönderilmek için çok beklediklerini ifade eden ismini vermek istemeyen gönüllü, “Hatta biraz da rest çekerek yola koyulduk” ifadelerini kullandı.
İlk enkaz çalışmalarının tamamlanması sonrasında 6 saat sadece haber beklediklerini ifade eden genç, “AFAD’ın normalde her yerde organize olup bize bölge vermesi gerekiyor. Ama böyle bir koordinasyon sağlanamadığı için biz ekip olarak 6 saat sadece haber bekledik. 6 saat ne demek? ‘Gidecek miyiz, gitmeyecek miyiz, ne olacak, nereye gideceğiz’ diye. 6 saat boyunca durduk. Bizim ekip olarak çalıştığımız hiçbir yerde AFAD’dan birileri yok. Bizi sadece oraya gönderiyor ve bırakıyor. Biz şu anda 13 katlı bir binada çalışıyoruz içeride muhtemelen 120’den fazla ölü var. Biz sadece 25 kişi çıkarabildik. Bizim çalıştığımız bölgede insanlar sosyal medyada paylaşım yapmaya başladıktan sonra bir bulunduğumuz enkazda görevlileri görmeye başladık” dedi.
Hatay’a dair izlenimlerini de aktaran gönüllü, “Hatay’da sağlam bina yok. Her yer yıkılmış. Hatay’ın Defne İlçesi tamamen yok olmuş” ifadelerini kullandı.
Gönüllü sözlerini şöyle sürdürdü: “Enkaz bölgelerine girdiğimizde sadece ceset kokusu alıyoruz. Böylesi bri felaket benim ilk defa gördüğüm bir şey ve nasıl tarif edebileceğimi bilmiyorum. Bir insanın bunu anlaması için gelip görmesi gerekiyor.”
Bölgede AFAD çadırlarının olduğunu ancak bunların kurulumunun da kurum görevlileri tarafından değil, jandarma tarafından yapıldığını ifade eden gönüllü, yaşadıklarını şöyle anlattı: “Burada kurulu olan çadırlar AFAD’a ait ama onların da kurulumunu Jandarma yapıyor. Biz normalde AFAD’a akredite olmuş bir arama kurtarma ekibiyiz. Normalde AFAD’ın bizi belirli bölgelere yönlendirmesi gerekiyor. İzlenmesi gereken prosedür şöyle olmalıydı: Koordinasyon merkezinin bizi enkazlar arası yönlendirmesi gerekirdi. Mesela bir önceki yerimizde onlar bize çalışma yapmamız için bir tane bina verdiler, ama ondan sonrası yok. Hatay’a geldiğimizde, Hatay İl Jandarma Komutanlığı’nda bir tane koordinasyon merkezi yapmışlar, oraya da eğitim almamış gönüllü vatandaşları koymuşlar. Dolayısıyla bir iletişimsizlik oluşuyor. Mesela biz şu an çalışmakta olduğumuz enkazı, gelen ihbarlar üzerine bulduk. Kırk kişilik bir ekibiz ve tüm gün bir enkazda çalışıyoruz. Sosyal medya üzerinden gelen ihbarları takip ederek insanları kurtarmaya çalışıyoruz. Ben buraya geldim geleli sadece bir tane AFAD görevlisi gördüm enkaz başında.”